Rynkowy i produkcyjny trend dotyczący minimalizowania zużycia trudno przetwarzalnych plastików zdecydowanie rośnie w siłę. To nie tylko kwestia wzrostu świadomości ekologicznej, ale również regulacji prawnych, którym będą podlegać producenci opakowań dóbr korzystający z tego materiału. Czy jesteśmy gotowi na zmniejszanie zużycia i produkcji plastiku? Jakie mamy alternatywy?
Zielone Porozumienie i branżowe trendy
O ile trudno jest nam wyobrazić sobie całkowitą rezygnację z plastiku, to z pewnością trzeba przygotować się na spore zmiany w tym obszarze. Jak twierdzą eksperci, dla branży związanej z opakowaniami, kluczowy będzie wzrost udziału na rynku innych materiałów, które są nie tylko biodegradowalne, ale również kompostowalne. Materiał na tego typu opakowania foliowe potocznie nazywany jest bioplastikiem. Taki kierunek rozwoju potwierdza także europejski komunikat o tytule „Zielone Porozumienie” z grudnia 2019 roku. Komisja Europejska jasno podkreśla w nim rolę bioplastiku dla przemysłu tworzyw sztucznych. Planuje również wdrożenie wymagań obligujących do produkcji takich opakowań, które będą nadawały się do ponownego użycia albo ich recycling będzie ekonomiczne opłacalny. Transformacja, w której weźmie udział w zasadzie każdy producent opakowań, ma potrwać do 2030 roku. Warty podkreślenia jest też fakt, że dla tworzyw sztucznych powstających na bazie biomateriałów i podlegających biodegradacji, mają być opracowane regulacje prawne.
Opakowania biodegradowalne na rynku – to już znamy
Nie wszyscy zdajemy sobie z tego sprawę, ale na rynku już dostępne są produkty, których część stanowi tzw. bioplastik, a dokładniej mówiąc polimery podlegające biodegradacji. Mowa tutaj o PLA czyli poliaktydzie kwasu mlekowego, który znalazł zastosowanie w medycynie i farmacji – rozpuszczalne nici chirurgiczne i kapsułki tabletek. W codziennym użyciu znamy go z rozpuszczalnej powłoki kapsułek do prania lub zastosowania w zmywarce, a także z naczyń jednorazowych. PLA rozkłada się po około 80 dniach. Co stoi na przeszkodzie w jego bardziej powszechnym użyciu i produkcji? Niestety dość wysokie koszty jego przetwarzania. Innymi biodegradowalnymi polimerami są polihydroksyalkaniany (PHA), które są wytwarzane w procesie fermentacji cukrów bądź lipidów przez bakterie.
Opakowania „foliowe”, które można kompostować
„Zielone Porozumienie” i nowe przepisy unijne, które będą miały postać dyrektywy, na pewno wzmogą innowacyjne wysiłki producentów. Największy wyzwaniem będzie tutaj ekonomiczna opłacalność produkcji na skalę przemysłową. Potencjał już znanych nam materiałów czyli PLA i PHA jest bardzo duży. A tymczasem na rynek wchodzą kolejne produkty, podlegające nie tylko biodegradacji, ale również kompostowalne, a zatem dodatkowo realizujące założenia gospodarki o obiegu zamkniętym. Bazą do ich powstania są surowce pozyskiwane na przykład z ziaren kukurydzy czy z trzciny cukrowej. Właściwości tych materiałów z pewnością będą udoskonalane. Już teraz zastosowanie biopolimerów do produkcji folii czy laminatów nie zmienia właściwości finalnych produktów w porównaniu do tych konwencjonalnych, ropopochodnych.